Ik beweeg, dus ik ontdek
Genie of geluksvogel? Veel producten die wij zeer waarderen, zijn toevallig ontstaan en vaak bovendien als gevolg van eigenschappen die wij eerder als valkuil dan talent zien. De top tien:
Coca Cola
Een gewonde luitenant die tevens apotheker was, was in 1886 de toevallige uitvinder van Coca Cola. Hij gebruikte cocabladeren en colanoten om een pijnstillende drank te vervaardigen. Tijdens de verdere ontwikkeling was hij onoplettend en mengde hij de basissiroop met koolzuurhoudend water: een frisdrank was geboren.
Chocolate chip koekjes
Ruth Wakefield had de bedoeling chocoladekoekjes te maken. Zij roeide met de riemen die ze had en gebruikte gewone stukken chocolade voor haar baksel. Die chocolade smolt onvoldoende en het bekende koekje werd ontdekt.
Aardappelchips
Ook weerbaarheid kan tot iets waardevols leiden. Een kok in een restaurant in New York was een klagende restaurantgast zo zat, dat hij hem op zijn nummer wilde zetten. Hij maakte een karikatuur van de vervloekte gebakken aardappels en serveerde flinterdunne, gefrituurde aardappelstukjes. Die actie zorgde ervoor dat aardappelchips het eerste levenslicht zagen.
De implanteerbare pacemaker
Haast kan soms tot zeer waardevolle ontdekkingen leiden. William Greatbatch pakte in 1956 het verkeerde weerstandje, toen hij werkte aan een hartritmemeter. Hij installeerde het desondanks. Het apparaat begon onmiddellijk te pulseren, op een manier die Greatbatch associeerde met de menselijke hartslag. Daarmee was de eerste pacemaker geboren!
De magnetron
Nieuwsgierigheid vormt de basis van veel ontdekkingen. Het intrigeerde Percy Spencer dat de chocoladereep in zijn broekzak smolt, toen hij 1945 proeven uitvoerde met een nieuw soort vacuümbuis, magnetron genaamd. Spencer nam met popcorn de proef op de som. Deze “popte” en de eerste stap naar de microwave oven, onze magnetron, was gezet.
Penicilline
Slordigheid bij het afsluiten van een petrischaaltje leverde in 1928 een waardevolle toevalstreffer op. Die slordigheid had tot gevolg dat zich op een kweek van Alexander Fleming een schimmel vormde, die alle bacteriën deed verdwijnen. De ontdekking vormde de basis voor het antibioticum penicilline, dat in 1938 op de markt kwam.
De inktjet printer
Natuurlijk moet ook een Canon-ingenieur zijn overhemden strijken. Niet handig is het wanneer hij daarbij zijn hete strijkijzer op zijn pen zet. Of toch? Deze onhandigheid zorgde ervoor dat de inkt uit de pen spoot en de eerste stap naar de inktjet printer een feit was.
Röntgenfoto’s
De bijvangst van een onderzoek van Wilhelm Röntgen was de ontdekking van röntgenstralen in 1895. Hij experimenteerde met de medische toepassingen van deze vinding en vertrouwde op de opofferingsgezindheid van zijn vrouw. De foto van haar hand, gemaakt met röntgenstralen, leidde tot de eerste röntgenfoto ooit.
Zoetjes
Een gebrekkige hygiëne leidde in 1879 tot de ontdekking van kunstmatige zoetstof. Na een dag werken, at Constatin Fahlberg zonder zijn handen te wassen. Alles wat hij at smaakte zoet en hij wist meteen dat de sacharine die hij eerder gebruikt had hier verantwoordelijk voor was.
Post-it memo’s
Uit mislukkingen kunnen nuttige dingen voortkomen. Dat bleek toen in 1968 de ontwikkeling van krachtige lijm een groot fiasco werd. Een collega van de onfortuinlijke medewerker, ontdekt dat de milde lijmsoort die wel ontstaan was het mogelijk maakte om stukjes papier op een verwijderbare manier in zijn kerkboek te plakken. Sindsdien hoeven wij niets meer te vergeten.
De moraal van dit verhaal: zolang we niet stilzitten, hebben wij het allemaal in ons ooit iets waardevols uit te vinden.